Lịch sử ngành điện

Do đó, các thiết bị điện giống như động cơ, bóng đèn và ăcquy chỉ là các sản phẩm sáng chế đầy sáng tạo được thiết kế để khai thác và sử dụng điện.
Các khám phá đầu tiên về điện xuất hiện từ Hy Lạp cổ đại. Các triết gia Hy Lạp đã phát hiện ra rằng khi cọ xát hổ phách với vải, những đồ vật nhẹ sẽ bám vào nó. Đây chính là nền tảng của điện tĩnh.
Trải qua nhiều thế kỉ, đã có nhiều phát minh về điện. Tất cả chúng ta đều đã nghe nói đến những nhân vật nổi tiếng như Benjamin Franklin và Thomas Edison, nhưng còn nhiều nhà phát minh khác trong lịch sử góp phần vào sự phát triển ngành điện mà nhiều người chưa biết đến.
Những nhân vật nổi tiếng ngành điện
Benjamin Franklin
Franklin là nhà văn, chủ báo, nhà khoa học và nhà ngoại giao Mỹ tham gia soạn thảo bản Tuyên ngôn độc lập nổi tiếng của Mỹ và cùng Oasinhtơn xây dựng Hiến pháp Hoa Kỳ. Thông qua thí nghiệm ông đã chứng minh điện sinh ra khi sét đánh và điện do công nhân làm ra trong nhà máy bản chất đều giống nhau.
Vào một chiều mưa to gió lớn của tháng 6 năm 1752, Franklin đã lợi dụng điều kiện thời tiết này để thả diều làm thí nghiệm. Vì thả diều làm thí nghiệm trong trời mưa có sấm chớp nên ông đã dùng lụa thay giấy diều. Từ đầu chiếc diều ông buộc một sợi dây kim loại mài nhọn đầu như kim để hút điện. Dây diều làm dây dẫn điện. Cuối dây được nối với dây lụa làm vật cách điện. Giữa chỗ nối dây diều với dây lụa Franklin treo một chiếc chìa khóa. Rồi không quản sấm chớp gió bão, ông phóng diều lên không trung. Diều và dây đều ướt sũng. Nhưng khi trời đã quang đãng hơn, sấm cũng xa dần, những tia chớp sáng vẫn chạy chằng chịt trên trời, ông phát hiện ra rằng những sợi tơ trên dây diều đều dựng cả lên. Và đây chính là điện.
Galvani and Volta
Năm 1786, Luigi Galvani, một giáo sư y khoa người Ý phát hiện ra rằng khi châm một con dao kim loại vào chân của một con ếch đã mổ, chân của nó co giật mạnh. Galvani nghĩ rằng chắc hẳn cơ của ếch có chứa điện. Đến năm 1792, Alessandro Volta – nhà khoa học người Ý khác – lại cho rằng khi độ ẩm xuất hiện giữa hai kim loại khác nhau sẽ tạo ra điện. Do đó, ông đã sáng tạo ra pin hóa học đầu tiên – pin điện (voltaic pile) – làm từ các tấm đồng và kẽm mỏng được ngăn cách bằng một pasteboard ẩm.
Bằng cách này, một loại điện mới ra đời, điện chảy đều đều giống như một dòng nước thay vì tự phóng điện. Volta chỉ ra rằng điện có thể sinh ra khi di chuyển từ nơi này tới nơi khác nhờ dây điện. Và đây chính là một đóng góp quan trọng cho khoa học ngành điện. Tên của ông được đặt cho một đơn vị đo điện thế là Volt (V).
Michael Faraday
Michael Faraday là một nhà khoa học nổi tiếng người Anh. Ông rất quan tâm đến phát minh nam châm điện. Nếu điện có thể tạo ra từ tính thì tại sao từ tính lại không thể sinh ra điện.
Năm 1831, Faraday đã tìm ra một giải pháp. Điện có thể được sinh ra qua một từ tính khi chuyển động. Ông phát hiện ra rằng khi cho một thanh nam châm chạy trong một cuộn dây đồng sẽ có một dòng điện nhỏ chạy qua cuộn dây. Sau nhiều đêm cặm cụi với những thanh nam châm và cuộn dây, Michael Faradayđã hoàn thành chiếc máy phát điện đầu tiên mà ông nghĩ. Vậy là ông đã thực hiện được ước mơ biến từ thành điện-nguồn năng lượng sạch và phổ biến nhất hiện nay.
Thomas Edison and Joseph Swan
Gần 40 đã trôi qua kể từ khi Thomas Editon (người Mỹ) chế tạo ra máy phát điện một chiều (DC). Mọi người còn biết đến nhiều phát minh của Edition như máy quay đĩa, máy điện báo. Năm 1878, Joseph Swan, nhà khoa học người Anh đã chế tạo mộtđèn điện sử dụng sợi than trong chân không. 12 tháng sau, Edison cũng có một khám phá tương tự ở Mỹ.
Sau đó, Swan và Edition cùng nhau thành lập một công ty để sản xuất đèn điện đầu tiên.
Edition đã sử dụng máy phát điện một chiều (DC) để thắp sáng phòng thí nghiệm của ông và sau đó dùng đèn điện để chiếu sáng thành phố New York vào tháng 9 năm 1882. Tuy nhiên, các nhà khoa học khác ở châu Âu và Mỹ nhận ra rằng DC có nhiều bất lợi.
George Westinghouse and Nikola Tesla
Westinghouse là nhà phát minh và nhà tư bản công nghiệp nổi tiếng người Mỹ, người đã mua và phát triển động cơ của Nikola Tesla để tạo ra dòng điện xoay chiều (AC). Công việc của Westinghouse, Tesla và nhiều người khác đã dần dần thuyết phục xã hội Mỹ chấp nhận rằng tương lai dành cho AC hơn là DC.
James Watt
James Watt (sinh năm 1736) là nhà phát minh động cơ làm ngưng hơi người Xcotlen. Khi máy phát điện của Edison kết hợp với động cơ hơi nước (steam engine) của Watt, nguồn điện quy mô lớn trở thành một nhiệm vụ thiết thực. Những cải tiến về động cơ hơi nước của ông đã được cấp bằng sáng chế hơn 15 năm, bắt đầu từ năm 1769 và tên tuổi của ông đã được lấy làm tên của một đơn vị điện là Watt (W).
Động cơ của Watt sử dụng pitông chuyển động qua lại, tuy nhiên các trạm nhiệt điện ngày nay lại sử dụng tuabin hơi nước, theo chu trình Rankline do William J.M Rankine (kĩ sư nổi tiếng người Xcôtlen khác) phát triển năm 1859.
Andre Ampere and George Ohm
Andre Marie Ampere, nhà toán học người Pháp đã dành trọn đời mình để nghiên cứu điện và từ tính, là người đầu tiên giải thích thuyết điện – động lực (electro-dynamic). Hiện nay, tên của Ampere được đặt cho một đơn vị dòng điện để tưởng nhớ đến ông.
George Simon Ohm, nhà toán học và vật lí học người Đức, là giáo viên một trường đại học ở Cologne. Những học thuyết của ông không được các nhà khoa học Đức chấp nhận nhưng nghiên cứu của ông lại được người Anh nhận ra và năm 1841 ông được nhận huy chương Copley. Tên tuổi của ông cũng được đặt cho đơn vị điện trở.
Trích từ Hiendaihoa, 22/02/06